معرفی ژلاکس

ژلاکس، فرآورده مسهل و ملین داروسازی دانا با فرموله کردن 1 گرم روغن کرچک در هر کپسول ژلاتینی، به منظور کاهش یبوست و پاکسازی روده به ویژه پیش از اعمال جراحی یا تشخیصی در کودکان از 12 سالگی به بعد و بزرگسالان قابل استفاده است. ژلاکس در جعبه های مقوایی 50 عددی (5 بلیستر 10 تایی) و به فرم دارویی سافت ژل تولید شده اما در باور رایج به آن قرص ژلاکس یا قرص روان کننده شکم نیز می گویند. در ادامه به همه اصطلاحات آن اشاره خواهیم کرد.

یبوست به عنوان یک مشکل رایج گوارشی به دو شکل حاد و مزمن وجود دارد و در صورت ادامه یافتن می تواند مختل کننده زندگی باشد. اصلاح سبک زندگی به ویژه استفاده از غذاهای فیبردار برای پوست و داشتن فعالیت بدنی مناسب، متداول ترین و بهترین راه رفع یبوست محسوب می شود. هر چند گاهی عمل دفع به صورت ناگهانی با مشکل رو به رو می شود و یا در برخی شرایط نیاز به دفع فوری محتویات گوارشی به دلایل پزشکی و تشخیصی وجود دارد. در چنین وضعیتی مصرف ترکیبات اثربخش در عین ایمنی مهم است. بسیاری فراورده های گیاهی در نقش مسهل و ملین بوده و می توانند به این منظور مورد استفاده قرار گیرند.

ژلاکس چیست؟

ژلاکس یک فرآورده کاملا طبیعی است که از روغن کرچک با دوز استاندارد 1000 میلی گرم در هر سافت ژل استفاده کرده تا به صورت خوراکی در شرایطی که نیاز مبرم به یک ملین و مسهل قوی وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد. چگونگی عمل ژلاکس به واسطه محتویات روغن کرچک آن به شرح زیر است:

در حقیقت، جزء فعال اصلی مسئول اثرات ملین روغن کرچک به اسید ریسینولئیک مربوط می شود. در حقیقت، روغن کرچک حاوی حدود 90٪ اسید چرب تک غیراشباع اسید ریسینولئیک است. سایر اسیدهای چرب آن مخلوطی از اسید اولئیک، اسید لینولئیک و سایر اسیدهای چرب جزئی هستند. روغن کرچک از طریق اسید ریسینولئیک در روده به صورت موضعی عمل می نماید. به این صورت که اسید ریسینولئیک به گیرنده های پروستاگلاندین EP3 روی سلول های ماهیچه صاف روده متصل شده و آن ها را فعال می کند. فعال شدن این گیرنده ها منجر به افزایش سطح آدنوزین مونوفسفات حلقوی (cAMP) می شود که با انقباضات ماهیچه ای هماهنگ و موج مانند عضلات صاف دیواره روده، محتویات را در روده ها به جلو می راند. اسید ریسینولئیک همچنین با فعال کردن کانال های کلرید، ترشح الکترولیت ها و آب را در مجرای روده تحریک کرده و باعث نرم شدن محتویات دفعی و رفع یبوست می گردد.

قرص ژلاکس برای لاغری

روغن کرچک خوراکی از گذشته تا به امروز تنها به منظور استفاده از اثرات مسهل آن مورد توجه بوده است و قرص ژلاکس به همین دلیل طراحی شده تا در مواردی که نیاز به تخلیه کامل دستگاه گوارش است مصرف شود. از سویی، کاهش وزن از مسیرهای مختلفی مانند کاهش اشتها، محدودیت کالری دریافتی، افزایش سوخت و ساز و چربی سوزی و… اتفاق می افتد. بنابراین قرص روغن کرچک برای لاغری فرموله نشده و مکانیسم عمل آن منجر به کاهش توده چربی بدن نمی شود و به کار بردن قرص ژلاکس برای لاغری نه تنها موثر نیست، بلکه ممکن است با عارضه همراه باشد. بهتر است در صورتیکه تمایل به کاهش وزن دارید از مکمل های تخصصی تنظیم وزن مانند محصولات چربی سوز استفاده نمایید.

ژلاکس 1000 و اجزای جانبی

ژلاکس علاوه بر روغن کرچک خالص به عنوان تک ماده اثربخش و اصلی خود، دارای تعدادی ترکیبات جانبی و غیرموثر است که به منظور فرمولاسیون محصول، به آن اضافه شده اند، این ترکیبات عبارتند از:

Gelatin, Sorbitol, Glycerol, Purified water, Green color NO:3, Yellow color number 10.

نحوه مصرف قرص ژلاکس

• نحوه مصرف کپسول روغن کرچک برای یبوست و استفاده از اثرات ملین ژلاکس در بزرگسالان روزانه 1 تا 3 عدد است.
• مقدار مصرف روغن کرچک برای پاکسازی روده و استفاده از اثرات مسهل ژلاکس در بزرگسالان 2 کپسول 2 تا 3 بار در روز است.

در کودکان بالای 12 سال بهتر است با مشورت پزشک دوز مناسب تعیین شود.

توجه کنید که مصرف این فرآورده با فواصل زمانی منظم و تکمیل دوره درمان اهمیت دارد. ضمن اینکه برای کمک به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از دهیدراته شدن توصیه می شود روزانه حداقل 4 تا 6 لیوان آب مصرف نمایید.

عوارض قرص ژلاکس 1000

با اینکه عارضه جانبی جدی با مصرف این فرآورده گزاش نشده، ممکن است مصرف خوراکی روغن کرچک ژلاکس در مقادیر زیاد ایجاد کرامپ های شکمی، اسهال، آروغ زدن، تهوع، تحریک پوست اطراف ناحیه مقعد و بثورات جلدی نماید. در موارد نادر با مصرف افراطی و طولانی مدت ژلاکس، اختلالات الکترولیتی و علائم ناشی از آن شامل اغتشاش شعور، آریتمی، گرفتگی عضلانی، ضعف یا خستگی غیرعادی محتمل است.

همچنین به منظور احتیاط و جلوگیری از بروز مشکل، از مصرف کپسول های تاریخ گذشته خودداری نمایید.

در شرایط زیر ژلاکس منع مصرف دارد:

• سابقه حساسیت به روغن کرچک یا فرآورده های مشتق از آن مانند ژلاتین، مواد محافظ، رنگها و هرگونه مواد غذایی یا دارویی دیگر
• ابتلا به انسداد روده، مشکلات صفراوی، دردهای شکمی و ناراحتی های مزمن التهابی روده مانند IBS یا هر ناحیه از دستگاه گوارش همچون تهوع، استفراغ و یا علایم آپاندیسیت
• دهیدراتاسیون شدید به دلیل از دست دادن آب و نمک
• خونریزی های شدید در دوران قاعدگی

در شرایط زیر ژلاکس را با احتیاط و مشورت پزشک مصرف نمایید:

• مصرف همزمان هرگونه فرآورده دارویی
• بیماری زمینه ای خاص
• دوران قاعدگی

مصرف ژلاکس در بارداری و شیردهی

روغن کرچک در طی دوران بارداری به علت ایجاد پر خونی در ناحیه لگن ممکن است باعث ایجاد واکنش های تحریکی رحم شود و منع مصرف دارد. همچنین مصرف قرص ژلاکس در شیردهی ممنوع است.

تداخل دارویی ژلاکس

ژلاکس به علت ماهیت مسهل باعث دفع مواد داخل دستگاه گوارش می گردد، لذا تمام داروها به خصوص گلیکوزید های قلبی، داروهای ضد آریتمی، مدرها، کورتیزول، شیرین بیان، آنتی هیستامین ها و ویتامین های محلول در چربی بایستی حداقل 4 ساعت قبل مصرف قرص روغن کرچک استفاده شوند.